بر اساس پژوهشی تازه که در ۷ اکتبر ۲۰۲۵ منتشر شده، این تغییر سطح زمین ناشی از تجمع فشار گاز در زیر پوسته آتشفشان است؛ پدیده‌ای که می‌تواند نشانه آغاز مرحله‌ای جدید از فعالیت‌های درونی تفتان باشد.

«پابلو گونزالز»، آتشفشان‌شناس برجسته بین‌المللی، در گفتگویی با رسانه‌های علمی اعلام کرده است که توجه به تغییرات ثبت‌شده، تفتان دیگر نباید به‌عنوان یک آتشفشان خاموش شناخته شود. این کوه در واقع در خواب است—غولی که ممکن است در آینده‌ای نه‌چندان دور بیدار شود.

تفتان با ارتفاع حدود ۳ هزار و ۹۴۰ متر در دل رشته‌کوه‌هایی قرار دارد که بر اثر فرورانش پوسته عربستان به زیر صفحه اوراسیا شکل گرفته‌اند. کارشناسان هشدار داده‌اند این تحولات اخیر ضرورت نظارت مستمر بر فعالیت‌های زمین‌شناختی منطقه و افزایش آمادگی در برابر حوادث طبیعی احتمالی را دوچندان می‌کند.

تحلیلگران همچنین تأکید می‌کنند که این پدیده می‌تواند نگاه تازه‌ای به وضعیت زمین‌شناسی ایران و نقش آن در ایمنی زیست‌محیطی و مدیریت بحران ایجاد کند.