سواد رسانه‌ای سپر دفاعی در جنگ روایت‌ها

وی افزود: امروزه نبردها بیش از آنکه با سلاح‌های کلاسیک تعیین شوند، با روایت‌هایی که از دل رسانه‌ها بیرون می‌آید رقم می‌خورند. در چنین شرایطی، سواد رسانه‌ای برای هر شهروند ایرانی نه یک مهارت اضافی، بلکه یک ضرورت راهبردی است.

روایت‌سازی هدفمند؛ ابزار قدیمی، اما همچنان مؤثر
جهان‌تیغ ادامه داد: سابقه دولت‌های آمریکا و اسرائیل در عملیات‌های نظامی مختلف  از فلسطین اشغالی و لبنان گرفته تا عراق، افغانستان و امروز ایران نشان می‌دهد که این کشورها همواره در کنار نیروی نظامی، از نیروی رسانه برای روایت‌سازی بهره می‌برند.

وی خاطرنشان کرد: این روایات معمولاً سه ویژگی مشترک دارند که شامل نمایش خود در موضع دفاع؛ حتی در تجاوزات آشکار، این کشورها خود را قربانی جلوه می‌دهند، شیطان‌سازی از طرف مقابل با برچسب‌هایی مانند «تهدید منطقه‌ای»، «افراط‌گرا»، یا «ناپایدارکننده صلح جهانی»، تحریک افکار عمومی جهان با انتشار هدفمند تصاویر احساسی از شهروندان خود و سانسور روایت طرف مقابل هستند.

مشاور امورفرابخشی و ارتباطات گفت: این روایت‌ها به شکل سازمان‌یافته از سوی رسانه‌های بزرگ، نهادهای اطلاعاتی، اتاق‌های فکر و همچنین کاربران فعال در فضای مجازی منتشر می‌شوند و تلاش دارند تا حقیقت میدانی را به‌نفع جبهه سلطه تحریف کنند.

مخاطب؛ هدف اول جنگ روانی
وی افزود: در جنگ‌های امروز، مخاطب تنها ناظر نیست؛ بلکه هدف مستقیم عملیات رسانه‌ای دشمن است. هدف این است که ذهن مخاطب از واقعیات فاصله بگیرد، دچار سردرگمی، تردید و بی‌اعتمادی شود و در نهایت، نسبت به هرگونه مشارکت و باور ملی بی‌انگیزه بماند.

جهان‌تیغ تصریح کرد: عباراتی مانند «همه دروغ می‌گویند»، «هیچ‌چیز روشن نیست»، یا «هر دو طرف مقصرند» اگرچه در ظاهر بی‌طرفانه به‌نظر می‌رسند، اما دقیقاً همان چیزی هستند که رسانه‌های دشمن برای تولید آن سرمایه‌گذاری می‌کنند؛ بی‌حسی اجتماعی.

سواد رسانه‌ای؛ سپری برای امنیت ذهنی جامعه
وی خاطرنشان کرد: در مقابل این جنگ روایت‌ها، سواد رسانه‌ای نقش یک سپر ذهنی را ایفا می‌کند. فردی که به این مهارت مجهز باشد،هر خبری را نمی‌پذیرد، بلکه آن را تحلیل و مقایسه می‌کند؛ به سابقه و نیت منبع توجه دارد،قدرت تشخیص شایعه از واقعیت را دارد و به جای هیجان‌زدگی، با پرسشگری واکنش نشان می‌دهد.

مشاور امورفرابخشی و ارتباطات گفت: اگر این مهارت به‌صورت عمومی در جامعه آموزش داده شود، می‌توان از سقوط ذهنی در دام جنگ روانی جلوگیری کرد.

راه‌هایی برای تشخیص روایت‌های جعلی
وی بیان کرد: برای عبور از موج فریب رسانه‌ای، بررسی منبع خبر و شناخت وابستگی‌های سیاسی یا مالی آن ،راستی‌آزمایی عکس‌ها و فیلم‌ها با ابزارهای ساده دیجیتال،توجه به زمان‌بندی انتشار اخبار، به‌ویژه در مقاطع بحرانی،شناسایی لحن‌های احساسی و کلیشه‌های تکراری،مقایسه روایت‌ها در رسانه‌های مختلف برای کشف زوایای مغفول لازم و ضروری است.

روایت اگر رها شود، تاریخ را دشمن خواهد نوشت
جهان‌تیغ گفت: روایت‌سازی در دوران بحران، بخشی از نبرد است. کشوری که روایت ندارد، دیر یا زود، هویت و حقیقت خود را واگذار خواهد کرد. اکنون زمان آن رسیده است که علاوه بر تجهیز نظامی، ذهن مردم نیز به سپر آگاهی و تحلیل مجهز شود.

وی خاطرنشان کرد: ملت ایران، همان‌گونه که در میدان نظامی ایستادگی کرده، باید در میدان شناخت و آگاهی نیز مقاوم و هوشیار باشد زیرا حقیقت، اگر روایت نشود، توسط دشمن تحریف می‌شود.


انتهای خبر/