۰

خروج سازمان یافته 847 میلیارد تومان کالا از دو منطقه آزاد/ اجاره شناسنامه برای قاچاق

آمارها نشان می‌دهد، تنها از دو منطقه آزاد 847 میلیارد تومان کالای مصرفی مانند پاستیل با اجاره شناسنامه به صورت سازمان یافته خارج شده است.
خروج سازمان یافته 847 میلیارد تومان کالا از دو منطقه آزاد/ اجاره شناسنامه برای قاچاق
به گزارش سرویس مذهبي تفتان ما،براساس رویکرد سازمان ملل، مناطق آزاد با هدف و توسعه صادرات صنعتی در دنیا ایجاد شد. مناطق آزاد و ویژه اقتصادی متعددی در ایران نیز وجود دارند که براساس قانون از سال‌های گذشته ایجاد و در زمینه واردات و صادرات فعال هستند.
ویژگی مناطق آزاد
علت اینکه این مناطق متفاوت از سرزمین اصلی تلقی می‌شوند، به دلیل مزیت های ایجاد شده توسط قانون است که شامل معافیت‌های مالیاتی، بخشودگی عوارض گمرکی، حذف تشریفات زاید گمرکی و مقررات دست و پاگیر جذب سرمایه گذاری خارجی بوده و با هدف ایجاد سکوی صادراتی پا به عرصه گذاشتند.
با چنین رویکردی قطعا توقع از این مناطق توسعه و تنوع بخشی به صادرات، جذب و انتقال تکنولوژی‌ نوین، افزایش تولید و اشتغال، کمک به ورود کالاهای واسطه‌ای و سرمایه‌ای و دیگر تسهیلات قانونی را در دل خود دارند.
کارشناسان در کنار چنین مزیت‌هایی، معایبی نیز متصور هستند. در کنار گمرک به عنوان مرزبان اقتصادی که نقش اساسی در تجارت خارجی ایفا می‌کند و باید حافظ منافع ملت به لحاظ دریافت حقوق و عوارض گمرکی و ایجاد شفافیت در تجارت خارجی، مناطق آزاد دومین مجرای واردات و صادرات محسوب می‌شود که به دلیل مزیت‌های گفته شده، امکان سوء استفاده را برای سود جویان سازمان یافته فراهم کرده است.
قاچاق سازمان یافته سوغات این مناطق
سال های اخیر دغدغه های متعددی در رابطه با قاچاق و واردات کالاهای مصرفی و اساسی مطرح شده، بنابراین علاوه بر گمرک، مناطق آزاد نیز در مظان اتهام قرار دارند. تا جایی که وزیر صنعت عنوان می‌کند، این مناطق یکی از گلوگاه‌های واردات و قاچاق است. این‌که مردم کالایی را به عنوان سوغاتی از این مناطق وارد کنند، مساله‌ای نیست، اما وقتی برخی افراد نیسان را پر می‌کنند و تریلی‌های مملو از کالا را روانه سرزمین اصلی می‌کنند، دیگر روشن است که هدف واردات و به عبارت دیگر قاچاق کالا است.
اکبر ترکان دبیر شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی در واکنش به این اظهارات، بیان می‌کند، قاچاق در مناطق آزاد اتفاق نمی‌افتد، قاچاق زمانی رخ می دهد که از مرز گمرک عبور می‌کند و وارد سرزمین اصلی می شود و مسئولان گمرک و نیروی انتظامی باید پاسخگو باشند.
با این حال جمشیدی رئیس سازمان تعزیرات حکومتی نیز ضمن تایید ورود کالای قاچاق از این مناطق معتقد است: ورود کالاهای قاچاق از طریق مناطق آزاد و برخی مبادی رسمی قابل انکار نیست و کسانی که این موضوع را قبول نداشته و معتقدند کالای قاچاق از مناطق آزاد وارد کشور نمی‌شود، را دعوت می‌کنم تا برای اثبات این موضوع به اتفاق هم به این مناطق رفته و قاچاق را ببینیم.
قاچاق چگونه انجام می‌شود؟
به گزارش فارس، سوال اساسی این است چگونه چنین پدیده ناهنجار که نظام اقتصادی را با اختلال مواجه می‌‌کند، رخ می‌دهد.
کالای وارداتی پس از ثبت اطلاعات در گمرک به سمت مناطق آزاد و ویژه، اصطلاحا ترانزیت می شود، بنابراین آمار ترانزیت را گمرک ثبت کرده و قاعدتا به طور طبیعی این کالاها به منطقه وارد می شود. سوال دیگر اینکه آیا آمار کالاهای وارد شده به منطقه توسط مناطق آزاد نیز ثبت می شود یا خیر؟ و چه ضوابطی به کنترل آن حاکم است.
خروج کالا با دو رویه مسافری و تجاری از منطقه
باید توجه داشت، مناطق آزاد در نقاط کشور به دلیل گستردگی و وسعتی که دارند طبق قانون باید محصور بوده و درب های تحت کنترل و نظارت داشته باشد. طبق قانون، دو رویه مسافری و تجاری وجود دارد که گمرک ایران موظف است، بر این دو رویه کنترل و هر کالایی که از منطقه خارج می‌شود، را پس انجام مراحل قانونی ترخیص کند. البته برای رویه مسافری معافیت هایی (مطابق مواد 11 و 12 قانون مناطق ازاد مسافران از عوارض های مختلف معاف هستند.) وجود دارد که یکی از مشکلات به این بخش باز می‌گردد.
تفاوت آماری دو منطقه آزاد 
نکته اینکه گمرک آمار ترانزیت به مناطق ازاد را ثبت کرده و خروج کالا در رویه تجاری را نیز ثبت می کند که با تفریق این دو رقم می توان وضعیت خروج کالا از طریق مسافری را به دست آورد.
براساس اطلاعات از دو منطقه آزاد ارس و حسن رود مربوط به بخشی از آمارها 11 ماهه سال 95 را نشان می‌دهد.
واردات قطعی به منزله کالایی است که در مناطق آزاد بوده و پس از انجام تشریفات قانونی توسط گمرک از منطقه خارج می شود.
همچنین ترانزیت وارده به معنای این است که گمرک تشریفات قطعی کالا را انجام نداده و حقوق ورودی و عوارضی دریافت نمی‌کند.
193 میلیون دلار کالا در منطقه ارس چه شد؟
طبق آمارها اقلام مصرفی بیشترین سهم را نسبت به کالای واسطه ای و تولید دارد. تفاوت جمع کل ارزش دلاری واردات قطعی با ترانزیت وارده به منطقه 193 میلیون و 377 هزار و 104 دلار است که یا به صورت مسافری آمده و یا اینکه کالای‌های آن در منطقه موجود است.
از آنجایی که این کالاها مصرفی هستند، بنابراین خواب آن معنا و صرفه اقتصادی ندارد و می‌توان گفت این رقم کالا بدون پرداخت عوارض و حقوق ورودی به سرزمین اصلی آمده است.
723 میلیارد تومان کالای قاچاق با روکش مسافری
نکته اینکه آیا کل این میزان کالا در همان منطقه و با فرض جمعیت ثابت و گردشگر توجیه منطقی برای مصرف دارد؟ آیا کالاهای وارد شده مشابه تولید داخل ندارند؟ در اکثر کالاهایی که مشاهده می‌شود، جوانان این مرز و بوم اشتغال دارد، بنابراین باید نگران بود که چرا 193 میلیون دلار کالا از طریق مسافر به شکل سازمان یافته به سرزمین اصلی آمده و منجر به اختلال در نظام اقتصادی و کاهش اشتغال شده است.
این موضوع همان دغدغه‌ای است که مقام معظم رهبری در موضوع قاچاق، به سازمان یافته بودن آن تاکید داشته و دارند.
ردیف منطقه آزاد ارس واردات قطعی ترانزیت وارده نام کالا وزن (kg) ارزش دلاری وزن (kg) ارزش دلاری 1 البسه 145/730 1/463/622 7/905/573 69/809/358 2 مسواک و خمیردندان 36/212 415/240 156/179 663/965 3 روسری 3/180 40/572 131/992 802/660 4 مواد خوراکی (بیسکویت، پاستیل و...) 292/037 301/696 2/531/212 7/010/964 5 نوشابه گازدار 0 0 3/202/493 1/650/246 6 شکلات و قهوه 162/192 442/777 1/909/036 35/096/837 7 لوازم برقی (فربرقی ـ هود ـ اتو ـ جاروبرقی) 348/439 2/385/399 569/748 2/762/885 8 ماکارونی 22/000 11/440 173/080 114/850 9 کیف و کفش و کمر 33/232 338/269 643/083 4/783/073 10 پوشک بچه 7/724 43/015 1/612/836 3/835/036 11 ظروف شیشه‌ای 3/719/924 7/859/216 11/523/487 39/170/345 12 مواد شوینده و دستمال مرطوب و کاغذی 29/571 38/592 4/295/247 9/619/849 13 انواع رختخواب ـ روتختی ـ گهواره ـ لحاف 103/962 208/048 235/584 1/165/224 14 بدلیجات 0 0 144/445 1/596/340 15 پتو 25/365 88/139 225/546 1/212/268 16 دمپایی 13 39 14/692 194/429 17 روغن خوراکی و زیتون 34/160 152/642 3/822/343 4/274/175 18 ظروف آشپزخانه 1/290/682 4/997/598 4/278/836 18/074/638 19 پارچه 451/191 2/378/687 2/335/759 12/704/953   جمع کل 6/705/614 21/164/991 45/711/171 214/542/095 نمونه دیگر آنچه به نام واردات انجام شده اما مسئولان از آن به عنوان قاچاق سازمان یافته یاد می کنند، در بخشی کوچکی آمار منطقه آزاد انزلی در 11 ماهه سال 95 موجود است.
اختلاف جمع کل ارزش کالاهای واردات قطعی و ترانزیت این منطقه نیز بالغ بر 33 میلیون 163 هزار و 694 دلار برآورد می شود.
این حجم کالا چگونه از مناطق آزاد خارج شده است؟ آیا خروج حجم عظیمی محصولات وارداتی خلاف سیاست های اقتصاد مقاومتی و رونق تولید داخل نیست؟
ردیف منطقه آزاد انزلی (حسن‌رود) واردات قطعی ترانزیت وارده نام کالا وزن (kg) ارزش دلاری وزن (kg) ارزش دلاری 1 البسه 172/299 624/155 1/306/909 16/218/108 2 مسواک و خمیردندان 0 0 7/682 28/200 3 روسری 600 31/253 46/674 1/062/575 4 مواد خوراکی (بیسکویت، پاستیل و...) 5/328 5/328 465/236 4/000/736 5 نوشابه گازدار 0 0 285/103 607/266 6 شکلات و قهوه 75/848 75/848 146/705 464/145 7 لوازم برقی (فربرقی ـ هود ـ اتو ـ جاروبرقی) 6/654/083 17/257/349 2/950/873 16/927/059 8 ماکارونی 0 0 51/978 94/673 9 کیف و کفش و کمر 22/576 111/929 337/740 3/747/479 10 پوشک بچه 0 0 30/013 49/610 11 ظروف شیشه‌ای 48/722 98/194 387/877 3/046/744 12 مواد شوینده و دستمال مرطوب 10/604 62/716 207/362 383/310 13 انواع رختخواب ـ روتختی ـ گهواره 4/524 5/902 29/953 300/769 14 بدلیجات 2/102 150/748 7/375 108/850 15 پتو 1/820 8/523 349/151 2/016/086 16 دمپایی 0 0 24/986 146/137 17 روغن خوراکی و زیتون 1/322/272 2/237/773 414/558 746/219 18 ظروف آشپزخانه 122/973 262/287 747/679 3/754/018 19 پارچه 44/436 72/361 70/522 648/026   جمع کل 8/489/187 21/104/366 7/868/376 54/268/060 واردات تجاری کالا به شکل مسافری
یکی از دلایل اینکه کالا از گمرک در مناطق آزاد خارج نشده، محدودیت عوارض و تشریفات گمرکی است اما برای مناطق آزاد از طریق چتربازی (اسیربری) انجام می شود، بدین صورت که عده ای از طریق فروش کارت مسافری و با این توجیه که در مناطق مرزی درآمدزایی و اشتغال وجود ندارد، کالاهایی مانند پوشاک را در قالب بسته‌های 20 تا 50 کیلو گرم به همراه کارت مرزنشینی و پرداخت عوارض ناچیزی به صورت سازمان یافته از مناطق آزاد خارج می کنند.
اجاره شناسنامه برای خروج کالا از منطقه آزاد
در گذشته شرایط استفاده از شناسنامه در مناطق ازاد به گونه ای بود که حضور صاحب آن الزامی بود که اکنون این گونه نیست، بنابراین با اجاره شناسنامه به سادگی می‌توان کالای تجاری را در ظاهر به شیوه غیرتجاری وارد سرزمین اصلی کرد.
حتی اگر اجاره شناسنامه ساکنان مرزی را برای خرج معاش در نظر بگیریم، قطعا سود کمی از این فعالیت ناهنجار نصیب آنها شده و دلالان و افراد پشت پرده این کار منفعت هنگفتی به جیب زده که آثار منفی آن روی تولید و اشتغال داخلی مشهود است.
مسئولان وزارت صنعت چه می کنند؟
یکی از مباحثی که مسئولان وزارت صمت در رابطه با واردات البسه مطرح می کنند این است که کالای آنها باید برند باشد. سوال اینجاست چه میزان مجوز پوشاک و البسه خارجی به لحاظ ارزش و وزن برای برندهای خارجی صادر کرده است؟ علت اینکه شفاف و روشن اعلام نمی‌شود چیست؟ مجوز ثبت سفارش آنها چه میزان است؟ چرا اطلاعات آنها در اختیار مجری واردات قرار نمی‌گیرد؟
80 درصد پوشاک وارد شده به منطقه را مسافران خارج می کنند
براساس بررسی ‌های انجام شده در سه منطقه آزاد از 100 درصد پوشاک وارد شده به مناطق آزاد 80 درصد آن در رویه مسافری خارج شده و تنها 20 درصد تشریفات ترخیص را طی کرده‌اند. علت اینکه ذی نفعان متوسل به شیوه‌های به ظاهر قانونی شده و از خلاءهای موجود مناطق بهره می‌برند. عدم تجهیز و ایجاد امکانات سخت افزاری و نرم افزاری روی درب های خروج مناطق آزاد با چه هدفی توجیه می‌شود.
خروج پوشاک بدون تشریفات گمرکی ممنوع شد
به گزارش فارس، در سال جاری برای پوشش ضعف‌ها و خلاهای موجود این مناطق با گمرک ایران تفاهم شد، تا این سازمان در مبادی ورودی مناطق آزاد کشور مستقر و پس از انجام اقدامات لازم، نسبت به ارزش گذاری کالاهای وارده به مناطق آزاد اقدام و سازمان منطقه براساس ارزش اعلامی گمرک، وفق مقررات مناطق آزاد نسبت به اخذ عوارض اقدام نمایند.
کالاهای موضوع فهرست موافقت‌نامه ترجیحی با ترکیه (مخصوصا پوشاک) صرفا به صورت تجاری و بدون اعمال هرگونه تخفیف منطقه و با رعایت شرایط عمومی صادرات و واردات کشور و سایر مقررات و بخشنامه‌های مربوطه و نیز داشتن گواهی مبدا و همچنین حمل مستقیم از کشور ترکیه، پس از انجام تشریفات گمرکی قابل ترخیص است.
انتهای پیام/فارس
جمعه ۲۵ فروردين ۱۳۹۶ ساعت ۱۲:۴۶
کد مطلب: 437659
ارسال نظر
نام شما

آدرس ايميل شما
نظر شما *